Trends binnen Overheid & Beleid: Omgevingswet, bodemdaling en een circulaire economie

Omgevingswet

De omgevingswet die op 1 januari 2024 van kracht is geworden, gaat de ruimtelijke ontwikkeling eenvoudiger en efficiënter maken. De nieuwe wet voegt namelijk 26 oude wetten samen en heeft als doel om meer overzicht te creëren voor initiatiefnemers. Dit kan gaan om het organiseren van bijvoorbeeld een festival, iemand die zijn huis wil verbouwen of het uitbreiden van een kantoorpand.

De nieuwe Omgevingswet introduceert een integrale aanpak, waardoor gemeenten meer ruimte krijgen om lokaal beleid af te stemmen op specifieke behoeften en omstandigheden. Er komt één digitaal omgevingsloket waar mensen informatie kunnen vinden en aanvragen kunnen indienen. Dit moet leiden tot snellere besluitvorming over aanvragen, waardoor de wachttijd wordt verkort en gunstige beslissingen kunnen worden genomen over woningbouw en infrastructurele projecten.

Energietransitie en klimaat

De Nederlandse overheid heeft zichzelf als doel gesteld om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Hierbij is het enorm belangrijk dat er een overgang gemaakt wordt van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen. Denk bijvoorbeeld aan investeren in zonne- en windenergie, het aandrijven van de industrie met waterstof of het uitbreiden van warmtenetten.

Klimaatneutraal leven is belangrijk om klimaatverandering te beperken. Door klimaatverandering hebben we te maken met extremer weer, zoals hevige regenval, hittegolven en droogte. Naast de energietransitie, is klimaatadaptie dan ook noodzakelijk. Hierbij kun je denken aan het aanleggen van groene daken, parken, waterberging en waterpartijen.

Bodemdaling

Nederlandse grond bestaat voor meer dan de helft uit klei- of veengrond. Het nadeel hiervan is dat dat veen oxideert en veen- en kleigronden zetten. Dit zorgt voor bodemdaling, wat vervolgens weer zorgt voor schade aan huizen en infrastructuur en veel kosten teweeg brengt voor onder andere onderhoud en waterbeheer.

Bodemdaling heeft ook tot gevolg dat er broeikasgassen vrijkomen die slecht voor het milieu zijn, maar zorgt er ook voor dat Nederland vatbaarder wordt voor overstromingen.

Wonen

Nederland worstelt met een woningcrisis. Er is een grote behoefte aan betaalbare woningen, vooral in stedelijke gebieden. Naast de vraag, moet er ook rekening gehouden worden met diverse regels, zoals die omtrent PFAS (Poly- en perfluoralkylstoffen, een verzamelnaam voor niet-afbreekbare giftige stoffen). Om de woningbouw te bevorderen worden er onder andere bouwmethoden als prefab en modulaire bouw toegepast, wat de bouwduur verkort. Ook wordt er gekeken naar het optimaliseren van bestaande ruimte, bijvoorbeeld door hoogbouw en multifunctionele flats.

Tegelijkertijd worden mogelijkheden onderzocht om woningen aan te passen aan het klimaat en bij te dragen aan de energietransitie. Dit gebeurt bijvoorbeeld door het implementeren van energie-efficiënte technieken in nieuwbouwprojecten en het gebruik van duurzame materialen.

Circulaire economie

Een concurrerende en circulaire economie is gericht op duurzaamheid, innovatie en efficiënte gebruik van hulpbronnen. Door bijvoorbeeld klimaatverandering wordt het steeds belangrijker om hulpbronnen te hergebruiken. Denk hierbij aan kleding repareren in plaats van het te vervangen voor iets nieuws.

Ook is het belangrijk om te investeren in technologieën en processen die minder belastend zijn voor het milieu. Daarbij is het van belang dat overheden, bedrijven en kennisinstellingen nauw samenwerken, om zo circulaire economie-initiatieven te versnellen.

Trends die de toekomst bepalen

De huidige trends binnen de overheid en het beleidslandschap zijn bepalend voor de toekomst van onze samenleving en leefomgeving. Van de invoering van de Omgevingswet tot de noodzaak van de energietransitie en klimaatadaptatie, de uitdagingen en oplossingen zijn divers en complex. Bodemdaling en de woningcrisis vragen om innovatieve aanpakken, terwijl de verschuiving naar een circulaire economie benadrukt hoe essentieel duurzaamheid en hergebruik van hulpbronnen zijn geworden. Onze trainees Overheid & Beleid spelen een cruciale rol in het aanpakken van deze vraagstukken. Door hun ambitie en frisse perspectieven dragen zij bij aan de ontwikkeling van effectief en toekomstbestendig beleid. Samen bouwen we aan een duurzame, leefbare en innovatieve samenleving.